URBAN PERISCOPE BOX

Μια τριώροφη κατοικία στον Άγιο Δημήτριο, όπου η κυβική γεωμετρία συναντά την άνεση και την απρόσκοπτη θέα, με την καθοριστική συμβολή του αλουμινίου.

Στην αστική (URBAN) περιοχή του Αγίου Δημητρίου, στα νότια του λεκανοπεδίου, σε οικόπεδο επιφάνειας 275 m² ελεύθερο στις τρεις όψεις του (εξού και το τοπωνύμιο του οικοδομικού τετραγώνου Μεσονήσι) μελετήθηκε και κατασκευάστηκε τριώροφο κτίριο πέντε διαμερισμάτων με υπόγειο και φυτεμένο δώμα.

Την κυβική (BOX) λευκή γεωμετρία του κτιρίου διαταράσσουν γκρίζοι παραλληλεπίπεδοι όγκοι, που είτε αφαιρούνται δημιουργώντας ημιυπαίθριους χώρους, είτε προστίθενται δημιουργώντας έναν κεντρικό γωνιακό εξώστη και παρέχοντας απρόσκοπτη βορειοδυτική θέα στο άλσος ως ένα περισκόπιο (PERISCOPE). Το κεντρικό κλιμακοστάσιο διαγράφεται με κατακόρυφα στενά υαλοστάσια που ξεκινούν από το προκήπιο και φτάνουν ως την επικλινή απόληξή του, σχηματίζοντας έναν ισχυρό άξονα συμμετρίας του κτιρίου επί της βορινής όψης, ενώ στη δυτική όψη η επικλινής απόληξή του, ως εξαίρεση επιβεβαιώνει τον κανόνα των απόλυτων οριζόντιων και κατακόρυφων γραμμών του σχεδιασμού.

Το οικοδομικό πρόγραμμα βασίστηκε στην ευελιξία να καλύψει σημερινές αλλά και μελλοντικές ανάγκες των ιδιοκτητών. Έτσι, η οικοδομική άδεια δείχνει το δυσμενέστερο μελλοντικό σενάριο πέντε διαμερισμάτων, αλλά σήμερα πέραν των δυο ισογείων διαμερισμάτων επιφάνειας 40 τ.μ. έκαστο, με ανεξάρτητες εισόδους και εκτόνωση στο ανατολικό και δυτικό προκήπιο αντίστοιχα, το υπόλοιπο κτίριο λειτουργεί ως μια κατοικία.

Στη στάθμη του πρώτου ορόφου, το διαμέρισμα των 100 τ.μ. αποτελείται από κουζίνα, χώρο φαγητού, μπάνιο, κεντρικό υπνοδωμάτιο και χώρο διημέρευσης διπλού ύψους, που συνδέεται λειτουργικά με τον εσωτερικό εξώστη με μια εντυπωσιακή κλίμακα με ξύλινες προβολικές βαθμίδες.

Η εναπομείνουσα επιφάνεια της στάθμης του δεύτερου ορόφου (αφαιρούμενων του χώρου διπλού ύψους και του εσωτερικού εξώστη), παρότι εμφανίζεται πολεοδομικά ως ανεξάρτητο διαμέρισμα επιφάνειας 40 τ.μ., στην πραγματικότητα αποτελεί δύο υπνοδωμάτια των παιδιών και ένα μπάνιο.

Η απόληξη του κεντρικού κλιμακοστασίου με στάση για τον ανελκυστήρα, οδηγεί σε βατό δώμα με απρόσκοπτη θέα. Στο δώμα δημιουργήθηκαν τέσσερις τομείς, εκ των οποίων ο πρώτος χωροθετείται μεταξύ της απόληξης κλιμακοστασίου και στηθαίου, ώστε να εξασφαλίσει την καλυμμένη φιλοξενία των ΗΜ – ηλιακών εγκαταστάσεων. Δύο από τους τέσσερις τομείς φυτεύθηκαν, ενώ ο τέταρτος τομέας του δώματος, που βρίσκεται ανάμεσα στα φυτεμένα δώματα, καλύφθηκε με ξύλινο πάτωμα deck και σκιάστηκε με βιοκλιματική πέργκολα. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός οδήγησε στις επιλογές φύτευσης και πέργκολας στο δώμα, καθώς και σε κατακόρυφες περσίδες στη δυτική όψη.

Στην υπόγεια στάθμη βρίσκονται θέσεις στάθμευσης, αποθήκη και διαμέρισμα επιφάνειας 40 τ.μ. που χρησιμοποιείται ως ξενώνας, ενώ ο φωτισμός και ο αερισμός του εξασφαλίζονται από δύο cour anglaise. Τα τοιχία αφέθηκαν ανεπίχριστα.

Το κεντρικό κλιμακοστάσιο σχεδιάστηκε με δύο ευθύγραμμους κλάδους ανά όροφο και μεγάλο πλατύσκαλο ανάμεσά τους, ώστε να εξασφαλιστεί η μέγιστη άνεση και ασφάλεια, ενώ τα επιμήκη κατακόρυφα ανοίγματα, κεντροβαρώς των πλατύσκαλων, καδράρουν τη θέα στο άλσος κατά την ανάβαση – κατάβαση. Η επένδυση του κλιμακοστασίου με μάρμαρο Διονύσου και οι λεπτομέρειες, όπως η σκοτία μεταξύ ριχτυού και πατήματος, η μικρή προβολή των πατημάτων αλλά και των ριχτών στο φανάρι, το μικρό κενό του πλατύσκαλου από τον τοίχο, που αφήνει το φως από τους υπερκείμενους – υποκείμενους ορόφους να διέλθει, και ο κρυφός φωτισμός, δίνουν μια ιδιαιτερότητα στο προφίλ και το ανφάς της κλίμακας, μετατρέποντας ουσιαστικά ένα κοινόχρηστο κλιμακοστάσιο σε σκάλα μιας κατοικίας.

Ο χώρος διημέρευσης δείχνει μεγαλύτερος με τα μεγάλα υαλοστάσια προς τον γωνιακό εξώστη, τη συνέχεια υλικού και αρμών του δαπέδου μέσα και έξω, καθώς και την προβολική ποδιά του τζακιού που δείχνει να ξετρυπάει τον τοίχο και να συνεχίζει στον εξώστη ως κάθισμα, επισημαίνοντας τη συνέχεια του χώρου.

Οι χρωματισμοί του κτιρίου εξωτερικά και εσωτερικά είναι ψυχροί, λευκό (εσωτερικοί – εξωτερικοί τοίχοι, ντουλάπια κουζίνας, πόρτες) και γκρίζο (κουφώματα, δάπεδα, εσοχές – εξοχές εξωτερικών τοίχων) με θερμές πινελιές μέσω ξύλου στα ξύλινα πατήματα της κλίμακας προς τον εξώστη και τμήμα των ντουλαπιών της κουζίνας και των υπνοδωματίων.

Το αλουμίνιο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη σκίαση, την ασφάλεια και τη συνολική κατασκευή της εντυπωσιακής κατοικίας. Η εταιρεία alkon Κωνσταντόπουλος που επιλέχθηκε για το έργο, κατασκεύασε και τοποθέτησε:

  • Ανασυρόμενα κουφώματα αλουμινίου minimal σχεδιασμού, με υψηλές επιδόσεις σε μόνωση και ασφάλεια, σε υπερανθεκτικό χρώμα ηλεκτροστατικής βαφής Class 2.
  • Ηλεκτροκίνητες περσίδες αλουμινίου στην πρόσοψη της κατοικίας σε υπερανθεκτικό χρώμα ηλεκτροστατικής βαφής Class 2.
  • Περιφράξεις και αυλόπορτες αλουμινίου σε υπερανθεκτικό χρώμα ηλεκτροστατικής βαφής Class 2, σε μοντέρνο σχεδιασμό που συμπληρώνουν την εξωτερική όψη, παρέχοντας ταυτόχρονα ασφάλεια και ιδιωτικότητα.
  • Βιοκλιματική πέργκολα αλουμινίου με ηλεκτροκίνητες περιστρεφόμενες περσίδες ρυθμιζόμενης σκίασης και ειδικό σύστημα απορροής υδάτων για μέγιστη στεγάνωση, σε υπερανθεκτικό χρώμα ηλεκτροστατικής βαφής Class 2.
URBAN PERISCOPE BOX
Τριώροφο κτίριο κατοικιών με υπόγειο και φυτεμένο δώμα
Επικεφαλής αρχιτέκτονας (Μελέτη/Επίβλεψη/Επιστασία)Κούτσικος Παντελής, Αρχιτέκτονας Μηχανικός ΕΜΠ
Κατασκευαστής αλουμινίουalkon Κωνσταντόπουλος
ΚείμενοΚούτσικος Παντελής, Αναστασία Καραγιάννη – Αρχιτέκτονες Μηχανικοί ΕΜΠ
ΦωτογραφίεςΓεώργιος Μεσαριτάκης
Μελέτη φωτισμούLightproject / Σταθούλιας Χρήστος