Η πυροπροστασία στα ψηλά κτίρια αποτελεί κρίσιμο ζήτημα, ιδιαίτερα στις μεγάλες αστικές περιοχές όπου τέτοια κτίρια είναι πιο συνηθισμένα. Στην Ελλάδα, με τη συνεχή ανάπτυξη και την αύξηση των πολυώροφων κτιρίων, η ανάγκη για αυστηρά μέτρα πυροπροστασίας είναι επιτακτική. Τα ψηλά κτίρια απαιτούν εξειδικευμένα μέτρα, αφού αντιμετωπίζουν μοναδικές προκλήσεις που σχετίζονται με την πυροπροστασία, όπως οι μεγαλύτεροι χρόνοι που απαιτούνται για την έξοδο από το κτίριο, οι περίπλοκες στρατηγικές εκκένωσης, η προσβασιμότητα του τμήματος πυρόσβεσης, η κατεύθυνση του καπνού και ο περιορισμός της εξάπλωσης της πυρκαγιάς.

Οι προκλήσεις

Εκκένωση: Η απομάκρυνση από ένα ψηλό κτίριο κατά τη διάρκεια μιας πυρκαγιάς μπορεί να είναι περίπλοκη, λόγω του μεγάλου αριθμού χρηστών του κτιρίου και των περιορισμένων οδών εξόδου. Οι ανελκυστήρες συνήθως δεν είναι διαθέσιμοι κατά τη διάρκεια πυρκαγιάς, που σημαίνει ότι οι κάτοικοι πρέπει να χρησιμοποιήσουν τις σκάλες, προκαλώντας συμφόρηση με ό,τι αυτή συνεπάγεται.

Επέκταση της πυρκαγιάς: Τα ψηλά κτίρια είναι επιρρεπή στην ταχεία εξάπλωση της φωτιάς, λόγω της κατακόρυφης κατασκευής τους. Οι πυρκαγιές μπορούν να κινηθούν γρήγορα μέσα από διαδρόμους και σκάλες, καθιστώντας τον περιορισμό και τον έλεγχο εξαιρετικά δύσκολο.

Στρατηγικές για την πυρασφάλεια των ψηλών κτιρίων

Πλήρες σχέδιο πυρασφάλειας: Τα ψηλά κτίρια πρέπει να έχουν καλά τεκμηριωμένα σχέδια πυρασφάλειας, που να περιλαμβάνουν σαφείς διαδρομές εκκένωσης, σημεία συνάθροισης κοινού και ξεκάθαρες διαδικασίες για την παροχή βοήθειας σε άτομα με προβλήματα υγείας ή κινητικότητας. Πρέπει, επίσης, να διαθέτουν επαρκείς εξόδους κινδύνου, φωτισμό ασφαλείας και ξεκάθαρη φωτεινή σήμανση για τις διαδρομές διαφυγής. Ο σχεδιασμός εκκένωσης είναι απαραίτητος για την ασφαλή και γρήγορη απομάκρυνση των ενοίκων, γι΄αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντική η διεξαγωγή τακτικών ασκήσεων εκκένωσης για την εξοικείωση των χρηστών του κτιρίου με τις διαδικασίες και τις εξόδους έκτακτης ανάγκης.

Πυράντοχα και άκαυστα δομικά υλικά: Η χρήση πυράντοχων ή/και άκαυστων δομικών υλικών, ιδιαίτερα στην πρόσοψη, τη μόνωση και τις εσωτερικές δομές του κτιρίου είναι εξαιρετικά σημαντική για την επιβράδυνση της εξάπλωσης της πυρκαγιάς, που θα δώσει περισσότερο χρόνο για εκκένωση του κτιρίου. Ιδιαίτερα χρήσιμες είναι και οι καπνοστεγείς πόρτες που εμποδίζουν τη διέλευση του καπνού και περιορίζουν σημαντικά τον κίνδυνο θανάτου από ασφυξία κατά τη διάρκεια της πυρκαγιάς.

Συστήματα πυροσβεστικής προστασίας: Η τοποθέτηση αυτόματων συστημάτων ψεκασμού, συναγερμών καπνού και συστημάτων πυροπροστασίας προηγμένης τεχνολογίας σε όλο το κτίριο θεωρείται αυτονόητη, όπως και η τοποθέτηση πυροσβεστικού εξοπλισμού, προσβάσιμου σε εκπαιδευμένα άτομα.

Αρκεί ο νέος κανονισμός;

Στον νέο κανονισμό, για την ενεργητική πυροπροστασία των ψηλών κτιρίων προβλέπεται:

• Μόνιμο Υδροδοτικό Πυροσβεστικό Δίκτυο, σύμφωνα με την ΤΟΤΕΕ 2451/86.
• Αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης με καταιονισμό ύδατος κατά ΕΝ 12845.
• Αυτόματο σύστημα πυρόσβεσης με κατάλληλο κατασβεστικό υλικό σε ηλεκτρομηχανολογικούς χώρους.
• Αυτόματο σύστημα πυρανίχνευσης και χειροκίνητο σύστημα αναγγελίας πυρκαγιάς κατά ΕΝ 54.

Όσον αφορά την παθητική πυροπροστασία, εκτός από τα μέτρα που εφαρμόζονται σε όλα τα κτίρια, στον νέο κανονισμό, ειδικά για τα ψηλά κτίρια, υπάρχουν οι εξής απαιτήσεις:

• Απαίτηση ύπαρξης κλιμακοστασίου για τους πυροσβέστες με ελάχιστο πλάτους 0,90μ.
• Απαίτηση ύπαρξης ανελκυστήρα για τους πυροσβέστες κατά ΕΝ 81 / 72.
• Απαίτηση ύπαρξης πυροπροστατευμένου προθαλάμου στα κλιμακοστάσια που χρησιμοποιούνται για την εκκένωση των ενοίκων.
• Απαίτηση τοποθέτησης συστήματος απαγωγής καυσαερίων θερμότητας κατά ΕΝ 12101.
• Απαίτηση προδιαγραφής υλικών εξωτερικής επένδυσης τοίχων κατηγορίας Α2-s1-d0 κατά ΕΝ 13501-1.

Ωστόσο, οι ειδικοί θεωρούν ότι τα μέτρα αυτά δεν είναι επαρκή για την ασφάλεια και την προστασία του κοινού, σε περίπτωση εκδήλωσης πυρκαγιάς σε ψηλά κτίρια. Ιδιαίτερη έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη χρήση πυράντοχων και άκαυστων δομικών υλικών, καθώς και καπνοστεγών θυρών, που θα καταστήσουν την εκκένωση του κτιρίου ταχύτερη και ασφαλέστερη.

Η πυροπροστασία στα ψηλά κτίρια στην Ελλάδα είναι ένα ζήτημα μείζονος σημασίας, που απαιτεί τη συνεργασία των πολιτών, των κατασκευαστών, των αρχιτεκτόνων και των αρμόδιων αρχών. Μέσα από τη θέσπιση επαρκέστερων μέτρων προστασίας για τα ψηλά κτίρια, την εκπαίδευση και την υιοθέτηση σύγχρονων τεχνολογιών, μπορεί να επιτευχθεί η ασφάλεια και η προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας.